Kilka faktów z codzienności - płyn do mycia naczyń
Płyn do mycia naczyń ? pospolity i uniwersalny detergentowy środek czystości stosowany w gospodarstwach domowych i w gastronomii. Używany jest głównie do ręcznego mycia ? usuwania brudu i resztek posiłku z naczyń kuchennych, zastawy stołowej i sztućców. Sprzedawany jest w postaci koncentratu dobrze rozpuszczalnego w wodzie. Przed użyciem należy sporządzić jego kilkuprocentowy roztwór.
Oprócz skuteczności i wydajności, płyn do mycia naczyń powinien charakteryzować się brakiem negatywnego wpływu na skórę rąk. Nie powinien także pozostawiać zacieków na szklanych naczyniach. Skład chemiczny płynu powinien zapewniać jego neutralność dla środowiska naturalnego oraz szybką biodegradację. Obrońcy przyrody postulują również sprzedawanie takich płynów w postaci wysokoskoncetrowanej i w dużych opakowaniach jednostkowych nadających się do recyklingu.
Podstawowymi składnikami płynu do mycia naczyń są:
oksyetylenowane alkohole tłuszczowe jako związki powierzchniowo czynne (5-15%),
woda.
Ponadto w jego skład mogą wchodzić:
surfaktanty anionowe wspomagające usuwanie tłuszczu,
tlenki amin lub dietanoloamidy jako stabilizatory piany (np. cocamide DEA ? dietanoloamid kwasów oleju kokosowego),
środki enzymatyczne,
wybielacze,
środki odrdzewiające,
regulatory twardości wody (krzemiany, fosforany, cytryniany),
polimery regulujące lepkość,
gliceryna lub lanolina dla ochrony dłoni,
etanol,
chlorek sodu,
kwas octowy,
niewielkie ilości substancji konserwujących, barwiących i zapachowych.
Ciekawostki
Polski płyn do mycia naczyń Ludwik produkowany jest od 1964 r. i początkowo sprzedawany był w szklanych opakowaniach1. Współtwórcami wynalazku są: inż. Hanna Majchert, inż Zbigniew Korda. Właścicielem patentu zostały Zjednoczone Zespoły Gospodarcze INCO Warszawa, obecnie Grupa INCO (wcześniej INCO-Veritas S.A.).
Płyn do mycia naczyń można zastosować do amatorskiego wyizolowania DNA. Technologię takiego procesu zaprezentowali studenci z Uniwersytetu Wrocławskiego na Dolnośląskim Festiwalu Nauki w 2004.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/P%C5%82yn_do_mycia_naczy%C5%84
Zosia samosia - nie zawsze warto
A wiecie co jest najgorsze? Czyszczenie dywanów. I wykładzin. N o do prali to się tego nie włoży, a często to jeszcze wełniane jest, czy z innego włókna jakiegoś. I weź to szoruj, pucuj, na kolanach, a potem jeszcze czekaj aż wyschnie. A potem i tak wywieś flagę w akcie desperackiej rezygnacji, bo mimo wysiłku plamy zostały. Ba - często to wygląda jeszcze gorzej niż wcześniej. Warto naprawdę zaparzyć sobie kawę, wziąć telefon, włączyć laptopa i poszukać profesjonalnej firmy co to się zajmuje profesjonalnie tym praniem dywanów. I będzie profesjonalnie, i z głowy i bez wysiłku. I serio - to się naprawdę opłaca.
Warto wiedzieć - jak działają detergenty?
sole sodowe estrów kwasu siarkowego z wyższymi alkoholami (np. laurylosiarczan sodu)
związki lub ich mieszaniny, które stanowią aktywny czynnik wszelkich środków czystości, takich jak szampony, proszki do prania, płyny do mycia naczyń, środki do mycia naczyń w zmywarkach itd.
Czasami przez "detergenty" rozumie się wszelkie środki czyszczące jako takie. W przemyśle środków czystości rozgranicza się jednak wyraźnie "detergenty właściwe" - w sensie pierwszej definicji oraz pozostałe składniki środków czyszczących - takie jak nabłyszczacze, dodatki koloryzujące, dodatki zapachowe, odżywcze, antystatyczne, wybielające itp.
Detergenty utożsamia się czasem z surfaktantami, co jednak nie jest poprawne, gdyż nie wszystkie detergenty działają jak surfaktanty i nie wszystkie surfaktanty są stosowane jako detergenty.
Detergenty "czyszczą" dzięki temu, że działają na brud/nieczystości na następujące sposoby:
zachowują się jak surfaktanty - ułatwiając mieszanie się brudu z wodą (lub innym rozpuszczalnikiem) ułatwiają zwilżanie mytych powierzchni
zmieniają pH powierzchni, co prowadzi do zrywania wiązań wodorowych którymi brud jest związany z powierzchnią lub zmiana pH prowadzi do rozkładu substancji tworzących brud
obniżają twardość wody, dzięki czemu woda lepiej zwilża powierzchnię i łatwiej rozpuszczają się w niej związki jonowe, tworzące brud
rozkładają brud poprzez reakcję utlenienia
działają enzymatycznie poprzez katalizowanie reakcji prowadzących do rozkładu cząsteczek organicznych tworzących brud
działają pianotwórczo - zwiększając powierzchnię styku brudu ze środkiem myjącym
Liczba związków chemicznych stosowanych jako detergenty jest bardzo duża i ciągle poszukuje się nowych. Skład detergentów stosowanych w danym środku czyszczącym wynika z faktu co ma być myte, czym to coś jest zwykle zanieczyszczone oraz jak ma się odbywać proces mycia.
Np: detergentem do czyszczenia szkła laboratoryjnego jest chromianka lub roztwór wodorotlenku potasu w etanolu. Są to bardzo skuteczne i tanie detergenty, jednak ich użycie w warunkach domowych groziłoby fatalnym skutkami, gdyż są to środki żrące. Stąd do ręcznego mycia naczyń stosuje się dużo mniej skuteczne detergenty oparte na łagodnych, nie uszkadzających dłoni surfaktantach pianotwórczych. Z kolei, użycie pianotwórczych sufraktantów w zmywarkach, czy płynach do mycia szyb samochodowych skutkowałoby niepotrzebnymi trudnościami ze spłukiwaniem piany z mytych powierzchni. Stąd w tego typu zastosowaniach stosuje się surfaktanty niepianotwórcze połączone z solami amoniaku, które przyspieszają spływanie warstwy środka myjącego z powierzchni.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Detergenty